COVERS VAN DE 20e EEUW 8 – Martin Luther King – TIME 29 april 1968

Hoewel de Verenigde Staten na de Tweede Wereldoorlog het ideologisch leiderschap van de Westerse wereld claimden en zich daarbij distantieerden van de ‘verouderde’ koloniale mogendheden veroorzaakte de rassenscheiding in de Amerikaanse samenleving grote binnenlandse problemen. Niet alleen in de zuidelijke staten, maar ook in alle grote steden leefden de zwarte bevolking strikt gescheiden van de blanke Amerikaan. Op elk maatschappelijk terrein werd de ‘neger’, zoals de slaventitel nog steeds luidde, achtergesteld en de kans dat een zwart kind goed onderwijs genoot of iets bereikte in de wereld was uiterst klein.

In de jaren vijftig groeide in de zwarte gemeenschap een grote beweging voor meer burgerrechten. Na enkele jaren ontpopte de charismatische dominee Martin Luther King zich als de onbetwiste leider van deze volksopstand die, zo was zijn streven, geweldloos moest verlopen. King en zijn actievoerders verzetten zich tegen allerlei racistische wetten en preekten burgerlijke ongehoorzaamheid.

De wereld keek toe hoe in het hart van het ‘donkere zuiden’ de blanke politie inhakte op ongewapende betogers. Door de acties van King werd de regering gedwongen het gelijkheidsbeginsel van de Amerikaanse grondwet consequent door te voeren. Vooral onder het presidentschap van Lyndon Johnson (1963-1969) werden veel fundamentele hervormingen bij wet vastgelegd.

Martin Luther King beleefde zijn ‘finest hour’ in augustus 1963 toen honderdduizenden Amerikanen demonstreerden voor gelijke rechten (Freedom March, Washington). Hij verwoordde de sentimenten van velen toen hij sprak van zijn droom dat alle Amerikaanse kinderen ooit in een echt vrij land zouden leven, met gelijke kansen voor iedereen: ‘We are free at last’.

In het gistende Amerika van 1968, toen rassenrellen en de oorlog in Vietnam het land verscheurden, werd King op 4 april in Memphis doodgeschoten. Terwijl de meeste Amerikaanse steden in vuur en vlam stonden rouwde de wereld om een groot strijder voor de mensenrechten.